Program Ukraiński
O Projekcie
Współpraca prowadzona jest z ukraińskimi partnerami z sektora rządowego, przemysłowego, naukowego i akademickiego oraz pozarządowego. Jest ona prowadzona w ramach atlantyckich perspektyw Ukrainy, celów Partnerstwa Wschodniego, aspiracji Ukrainy do członkostwa w UE oraz promowania pokoju i bezpieczeństwa, w tym wdrożenia Konwencji o zakazie broni chemicznej (CWC), rezolucji RB ONZ nr 1540 (2004), konwencji chemicznych oraz zrównoważonej chemii.
Współpraca została potwierdzona, gdy w grudniu 2014 r. władze ukraińskie i OBWE zaprosiły prezydenta ICCSS do zorganizowania i przewodniczenia pierwszej krajowej tabeli dotyczącej bezpieczeństwa chemicznego i ochrony chemicznej w Kijowie.
Wspólne projekty ICCSS-Ukraina obejmują:
1. Wspólne opracowanie i wdrożenie Zintegrowanego Programu Bezpieczeństwa Chemicznego i Ochrony Chemicznej na Ukrainie (ICSSP) z Ukraińskim Związkiem Chemików (UCU) jako partnerem wiodącym;
2. Wsparcie dla prac Podgrupy Roboczej ds. Bezpieczeństwa Chemicznego w ramach Globalnego Partnerstwa, pod przewodnictwem ukraińsko-polskim;
3. Wspólna organizacja kursu NATO ATC "Identyfikacja i neutralizacja chemicznych improwizowanych urządzeń wybuchowych" - zaawansowanego kursu szkoleniowego dla krajów Partnerstwa NATO, finansowanego przez NATO w ramach programu "Nauka dla Pokoju i Bezpieczeństwa", przeprowadzonego w maju 2014 r. we Wrocławiu;
4. Opracowanie i wdrożenie dotacji UE: "Sieć uczelni i instytutów zajmujących się podnoszeniem świadomości w zakresie przeciwdziałania problemom podwójnego zastosowania materiałów chemicznych" - udział w konkursie na projekt finansowany przez Unię Europejską w ramach Instrumentu na rzecz Stabilności. Konsorcjum realizacyjne składa się z przedstawicieli Ukrainy (Instytut Biotechnologii i Petrochemii Ukraińskiej Akademii Nauk i Centrum Naukowo-Technicznego), Włoch, Holandii oraz Polski, Maroka i Jordanii.
5. Promowanie bezpieczeństwa chemicznego w krajach Partnerstwa Wschodniego w zakresie pokojowego wykorzystania chemii, w tym transportu chemikaliów i nośników energii.
6. Rozwój ukraińskiego systemu ochotniczej straży pożarnej; wprowadzenie modelowych posterunków ochotniczej straży pożarnej i systemu szkoleń; Deklaracja z Forum Warszawa-Kijów 2017 r. w sprawie Rozwoju Ukraińskiej Ochotniczej Straży Pożarnej.
7. Udział i przywództwo Ukrainy w programie EU-CHEM-REACT, finansowanym przez UE, dotyczącym rozwoju ochrony ludności i bezpieczeństwa publicznego w Europie Wschodniej.
Na czym polega współpraca z Ukrainą?
Głównym celem jest zwiększenie bezpieczeństwa chemicznego i środowiskowego w obszarach rozwoju, produkcji, użytkowania, handlu i transportu toksycznych chemikaliów i nośników energii oraz bezpiecznego usuwania odpadów toksycznych.
ICCSS i partnerzy ukraińscy połączyli wysiłki w zakresie rozwoju zintegrowanego podejścia do zwiększenia bezpieczeństwa chemicznego i środowiskowego w pokojowym wykorzystaniu chemii, w tym bezpieczeństwa zakładów chemicznych, transportu chemikaliów i nośników energii, oraz promowania kultury bezpieczeństwa chemicznego.
Współpraca ta opiera się na zasadach zrównoważonego rozwoju, partnerstwa publiczno-prywatnego i nowoczesnych praktyk zarządzania.
Podczas Ukraińskiego Forum Bezpieczeństwa Chemicznego, które odbyło się w kwietniu 2016 roku w Kielcach, podczas Światowego Szczytu Chemii CHEMSS20165, partnerzy ukraińscy wskazali, że polska ochotnicza straż pożarna powinna służyć jako modelowe rozwiązanie na Ukrainie. Partnerzy ukraińscy i polscy współpracowali w celu przygotowania wspólnego projektu utworzenia ochotniczej straży pożarnej na Ukrainie w oparciu o polskie doświadczenia. Wymiernym potwierdzeniem partnerstwa ICCSS-Ukraina było warszawsko-kijowskie Forum Bezpieczeństwa Chemicznego / 24 kwietnia 2017/ z udziałem przedstawicieli władz ukraińskich, przemysłu i organizacji pozarządowych, a także szerokiego udziału podmiotów polskich. Przyjęta Deklaracja Forum Warszawsko-Kijowskiego 2017 roku stworzyła solidne podstawy do dalszego rozwoju współpracy.
Dlaczego współpraca z Ukrainą jest niezbędna?
Niestabilna sytuacja w zakresie bezpieczeństwa na Ukrainie, spowodowana konfliktem na wschodzie Ukrainy, znacznie zwiększa zagrożenie nadużyciem toksycznych chemikaliów i atakami na zakłady chemiczne, transport ładunków niebezpiecznych i nośników energii. Ryzyko poważnych wypadków, zagrożenie terroryzmem w przemyśle chemicznym i w transporcie chemikaliów na Ukrainie i na poziomie regionalnym wymaga współpracy między sąsiadami i wzmocnienia bezpieczeństwa chemicznego we wszystkich obszarach działalności chemicznej.
Dlaczego ta współpraca ma wyjątkowy charakter?
Po raz pierwszy międzynarodowi partnerzy włączyli się w działania na rzecz opracowania krajowego programu bezpieczeństwa chemicznego. Program wdrożył ramy współpracy pomiędzy partnerami ukraińskimi, OBWE, partnerami międzynarodowymi, w celu skutecznego i skoordynowanego działania na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa chemicznego, pod koordynacją ICCSS i w oparciu o zintegrowane podejście ICCSS. Partnerzy zastosowali podejście wielostronne i zaoferowali aktywny udział i wsparcie przemysłu chemicznego, nauki, środowiska akademickiego i społeczeństwa obywatelskiego, zaangażowanie instytucji finansowych, jak również aktywną współpracę z organizacjami regionalnymi i międzynarodowymi w celu zaangażowania odpowiedniej wiedzy specjalistycznej i potencjału. Zaangażowano następujące zainteresowane strony: instytucje ukraińskie, w tym społeczeństwo obywatelskie i środowisko naukowe, zainteresowane rządy; przemysł chemiczny, przemysł naftowy i gazowy, stowarzyszenia chemiczne.
Odpowiedzialność za projekt
Program dotyczący bezpieczeństwa i ochrony chemicznej w branży chemicznej oraz rozwoju Ochotniczej Straży Pożarnej Ukrainy opierał się na zasadach zrównoważonego rozwoju, ciągłości i nowoczesnego zarządzania oraz na partnerstwie publiczno-prywatnym. Program był koordynowany przez ICCSS, a jego właścicielami byli ukraińscy interesariusze. ICCSS zorganizowała, za pośrednictwem Ukraińskiego Okrągłego Stołu oraz Forum Warszawskiego i Kijowskiego, szeroką platformę dla zaangażowania wszystkich zainteresowanych stron z Ukrainy i z zagranicy. Wśród nich znaleźli się interesariusze z agencji rządowych, przemysłu, środowisk akademickich, organizacji międzynarodowych, mediów i niezależnych ekspertów.
Cele
Głównym celem programu ICSSP była poprawa zdolności Ukrainy w zakresie zapobiegania, gotowości i reagowania na nadużycia związane z toksycznymi substancjami chemicznymi. Skuteczne bezpieczeństwo chemiczne może doprowadzić do znacznego zwiększenia bezpieczeństwa materiałów chemicznych oraz związanych z nimi obiektów i transportu.
- wspieranie Ukrainy i ukraińskiego przemysłu chemicznego, użytkowników chemikaliów oraz administracji w podnoszeniu świadomości i odpowiedzialności w zakresie postępowania z toksycznymi chemikaliami i towarami niebezpiecznymi;
- poprawa bezpieczeństwa chemicznego poprzez zbadanie istniejących krajowych możliwości budowania potencjału i wdrożenie najlepszych praktyk;
- wprowadzenie nowoczesnych rozwiązań i skoordynowanego podejścia w celu zwiększenia ochrony infrastruktury krytycznej na Ukrainie;
- wzmocnienie środków krajowych w celu wprowadzenia odpowiednich środków krajowych dotyczących bezpieczeństwa chemicznego, z naciskiem na rozwój środków administracyjnych w celu wdrożenia rezolucji RB ONZ nr 1540 w dotyczace bezpieczzeńśtwa chemicznego;
- wspieranie współpracy między partnerami międzynarodowymi i krajowymi, przemysłem chemicznym i środowiskiem akademickim.
Bieżące działania
ZINTEGROWANY PROGRAM BEZPIECZEŃSTWA CHEMICZNEGO (PROGRAM ICSSP) NA UKRAINIE
Zintegrowany Program Bezpieczeństwa Chemicznego na Ukrainie (ICSSP) ma na celu poprawę bezpieczeństwa chemicznego oraz zwiększenie ochrony chemicznej, infrastruktury krytycznej zgodnie z wymogami UE. Zintegrowany program bezpieczeństwa jest odpowiedzią na poważne ryzyko ze względu na konflikt na wschodzie Ukrainy oraz osłabienia kontroli nad działalnością chemiczną, co ma poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego. Program ten jest realizowany w ramach OBWE. Międzynarodowym koordynatorem jest ICCSS. Program wspiera realizację umowy stowarzyszeniowej Ukrainy z UE. USA i UE potwierdziły swoją gotowość do sfinansowania pierwszych projektów w ramach tego programu na kwotę około 2 mln euro. Jest to pierwszy wspólny program bezpieczeństwa chemicznego USA i UE na Ukrainie. Chęć uczestnictwa w programie potwierdziły USA i ważne organizacje międzynarodowe, UE, ONZ, INTERPOL i OPCW, Global G7 Partnership.
Pierwsze 3 uzgodnione i zrealizowane projekty w ramach programu, finansowane przez USA i UE, obejmują:
- Wzmocnienie kontroli nad tranzytem substancji chemicznych
- Identyfikacja i zarządzanie substancjami chemicznymi, w tym na etapie stosowania i utylizacji odpadów
- Usprawnienie krajowego systemu reagowania kryzysowego na Ukrainie
Program został zaproponowany przez ICCSS, a wiodącymi partnerami są: Centrum Zapobiegania Konfliktom OBWE, Koordynator Projektu OBWE na Ukrainie, Biuro ONZ ds. Rozbrojenia (UNODA), Związek Chemii Ukraińskiej (UCU) oraz Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego w Polsce (ICCSS) jako międzynarodowy koordynator w przypadku rozwoju programu.
PROGRAM ROZWOJU UKRAIŃSKIEGO SYSTEMU OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ
Program, który ma zostać wprowadzony zgodnie z zasadami i przepisami UE w zakresie ochrony ludności i reagowania w sytuacjach kryzysowych, przewiduje rozwój systemu ochotniczej straży pożarnej, jako istotnego elementu wspierania samorządności społeczności lokalnych i społeczeństwa obywatelskiego, zwiększania zdolności do zapobiegania, przygotowania i reagowania na wypadki CBRJ oraz ochronę środowiska. Proponowane podejście, wdrażane na Ukrainie, powinno być również promowane w innych państwach.
W 2018 roku partnerzy ukraińscy w podczas Konferencji Kijów-Warszawa potwierdzili gotowość do promowania dwustronnej i regionalnej współpracy w zakresie ochrony środowiska i bezpieczeństwa chemicznego jako ważnych instrumentów bezpieczeństwa narodowego i regionalnego. Powołali oni grupę zadaniową, współzarządzaną przez ICCSS, której zadaniem jest opracowanie projektów i rozpracowanie odpowiednich środków regulacyjnych w celu wprowadzenia ochotniczej straży pożarniczej na Ukrainie.
Propozycja rozwoju ukraińskiego systemu ochotniczej straży pożarnej; wprowadzenie modelowych posterunków ochotniczej straży pożarnej i systemu szkoleń - WNIOSEK O FUNDUSZE
Partnerzy
